Brussel - De Europese gasprijs schoot maandagochtend op de toonaangevende gasbeurs in Amsterdam met ruim een vijfde omhoog na het besluit van het Russische staatsgasconcern Gazprom van vrijdag om de leveringen via de belangrijke pijplijn Nord Stream 1 langer stil te leggen. Gazprom wijst daarbij op technische problemen. Woensdag werd de pijpleiding tussen Rusland en Duitsland via de Oostzee al voor drie dagen stilgelegd vanwege onderhoud.

De prijs voor een megawattuur gas noteerde maandagochtend circa 21 procent hoger op 260 euro. De gasprijs stond medio 2021 nog rond de 20 euro per megawattuur. Overigens ging de Europese gasprijs vorige week nog met bijna 40 procent omlaag.

Er is vrees dat Gazprom de gasleveringen via Nord Stream 1 helemaal niet meer gaat hervatten. Moskou verlaagde de toevoer van gas eerder al tot 20 procent van de maximale capaciteit. Ook hiervoor droeg Gazprom technische problemen als reden aan. Rusland stuurt nog wel gas via een route door Oekraïne naar Europa, maar dat is niet voldoende om de gestopte leveringen door Nord Stream 1 te compenseren.

Europese leiders zien het dichtdraaien van de Russische gaskraan vooral als politiek drukmiddel. De Europese Unie heeft tal van sancties tegen Rusland ingevoerd wegens de oorlog in Oekraïne, en dit zou een vergelding zijn.

De eerdere mededeling dat Nord Stream 1 wegens noodzakelijk onderhoud dicht moest, werd in Europa met scepsis ontvangen. Klaus Müller, de baas van de Duitse toezichthouder voor de energietoevoer Bundesnetzagentur, vond die uitleg vanuit een technisch oogpunt onbegrijpelijk.

Moskou stelt juist dat de sancties de onderhoudswerkzaamheden aan Nord Stream 1 bemoeilijken. Het is volgens Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov dan ook niet de schuld van Gazprom dat de pijpleiding stilligt, maar van politici die besluiten nemen over sancties tegen Rusland.

"Een einde aan de Russische gasleveringen aan Europa betekent dat de Duitse economie en die van de eurozone onmiddellijk in een recessie zullen belanden", aldus een analist van zakenbank Liberum Capital. De Europese aandelenbeurzen gaan maandag naar verwachting met forse koersverliezen openen door de zorgen over de energiecrisis.

Europese landen nemen maatregelen om huishoudens en bedrijven te helpen met de sterk stijgende inflatie en energieprijzen. Zo maakte Duitsland zondag bekend meer dan 65 miljard euro uit te trekken voor extra steunmaatregelen. Ook in Zweden en Finland werden dit weekend maatregelen genomen om de energiecrisis het hoofd te bieden.