Brussel - President Vladimir Poetin heeft met een ceremonie in de historische Sint Joriszaal in het Kremlin vier Oekraïense provincies tot Russisch gebied verklaard en geannexeerd. Hij zei dat vier regio's "voor altijd" weer bij Rusland horen tijdens een ceremonie met onder anderen de leiders van de gebieden die in Russische handen zijn. Zij hebben samen met Poetin de verdragen getekend. Het gaat om Donetsk, Loehansk, Cherson en Zaporizja, oftewel circa 15 procent van Oekraïne waar naar schatting 8,8 miljoen mensen wonen.

De provincies zijn voor een groot deel door Rusland bezet en daar zijn referenda gehouden waarin volgens de omstreden uitslagen vrijwel iedereen ervoor heeft gestemd om bij Rusland te horen. Poetin ziet het als een bevrijding van etnische Russen die door de ineenstorting van de Sovjet-Unie onder Oekraïense heerschappij moesten leven. Op het Rode Plein is een feestelijke bijeenkomst georganiseerd om te vieren dat de regio's weer bij het vaderland horen.

Poetin beklemtoonde in zijn toespraak dat hij niet streeft naar het herstel van de Sovjet-Unie, waar heel Oekraïne deel van uitmaakte. Hij riep ook Kiev op de wapens neer te leggen en terug te keren naar de onderhandelingstafel. Een groot deel van Poetins speech betrof verwijten aan de Verenigde Staten en het westerse imperialisme, dat er volgens hem onder meer naar streeft van Rusland een kolonie te maken. In de ogen van Poetin was de machtswisseling in Kiev in 2014 een door Washington en Brussel bekokstoofde staatsgreep, die ten koste van de cultureel en economisch op Rusland gerichte Oekraïners in het zuidoosten is gepleegd.

Poetin streeft naar inlijving van de gebieden waar de onvrede over de prowesterse 'staatsgreep' het grootst was. Het Oekraïense schiereiland de Krim lijfde hij in 2014 al in, ook na een referendum. Op de Krim is een grote meerderheid Russisch en voorstander van aansluiting bij Rusland. Dat is in regio's die Poetin vrijdag heeft geannexeerd niet het geval. Daarom is het Kremlin vaag over de inlijving van Cherson en Zaporizja. De grenzen zouden nog duidelijk moeten worden afgebakend en er zou over kunnen gepraat, aldus de laatste geluiden uit het Kremlin.

De referenda en de annexaties worden hoe dan ook internationaal niet erkend. VN-chef António Guterres heeft de annexatie veroordeeld als onwettig en vreest escalatie van de oorlog. De Europese Unie heeft net als de VS vrijdag beklemtoond dat de unie deze annexaties nooit zal erkennen. De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Hoekstra noemt de annexatie "volstrekt illegaal".