Den Haag - De Britse premier Rishi Sunak legt maandagavond een verklaring af over het Noord-Ierland-protocol na zijn gesprek met Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Het Britse Lagerhuis bevestigt dat Sunak om 19.30 uur (Nederlandse tijd) het parlement toespreekt. Naar verwachting kondigen hij en Von der Leyen maandag een nieuwe deal aan, die de handelsproblemen rond Noord-Ierland moet verhelpen.

Von der Leyen is maandag naar Londen gereisd om de laatste plooien van de overeenkomst glad te strijken. Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie liggen al zeker twee jaar overhoop over Noord-Ierland (NI). Boris Johnson heeft als premier meermaals gedreigd om zich eenzijdig terug te trekken uit het akkoord. Brussel stapte juist naar de rechter omdat de Britten zich niet aan de afspraken hielden. De afgelopen vier maanden is er in de woorden van Sunak "intensief overlegd" en leken beide kanten positief over een doorbraak.

Groene baan

Het grootste probleem was de handelsgrens tussen NI en de rest van het VK. Die was gecreëerd om de grens met Ierland, dat nog bij de EU hoort, juist open te houden. In de nog aan te kondigen deal wordt een onderscheid gemaakt tussen 'groene' en 'rode' banen. Goederen die vanuit het VK voor NI bestemd zijn, komen via de groene baan en hoeven dan niet gecontroleerd te worden. Goederen die via Noord-Ierland verder gaan naar Ierland en de Europese Unie, komen in de rode baan. Die worden wel gecontroleerd bij een douane.

DUP

Dat Sunak nu waarschijnlijk een deal heeft met de EU betekent niet dat alle problemen direct verholpen zijn. Het is de vraag hoe zijn eigen partij gaat reageren en, belangrijker nog, de Noord-Ierse Democratic Unionist Party (DUP). Die pro-Britse partij blokkeert al maanden de regeringsvorming in Noord-Ierland uit onvrede over het handelsprotocol. Net als een aantal hardliners binnen de Conservatieve Partij is de DUP bang dat Noord-Ierland door alle regels na de Brexit steeds verder verwijderd raakt van de rest van het VK. Als die parlementariërs niet akkoord gaan met de nieuwe deal, kan de patstelling blijven bestaan.

Democratisch gat

De sceptici zien in de rol van het EU-hof het voornaamste struikelblok. Omdat dat hof gaat over het handhaven van de regels vrezen ze dat sommige EU-regels indirect alsnog gelden in Noord-Ierland. Sunak zei afgelopen week die zorgen te begrijpen en sprak ook over een "democratisch gat", waarbij het VK een deel zeggenschap verliest. Op de achtergrond mengt ook oud-premier Johnson zich als criticus van de nieuwe deal van Sunak, die een stuk meer Europese concessies heeft gekregen dan in de afspraken die Johnson destijds is overeengekomen. Maar Sunak heeft voor een meerderheid in het parlement waarschijnlijk niet de steun nodig van al zijn partijgenoten. Oppositieleider Keir Starmer zei maandagochtend dat Labour de deal "verwacht te steunen".

 {
 "excerpt": "De Britse premier Rishi Sunak legt maandagavond een verklaring af over het Noord-Ierland-protocol na zijn gesprek met Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Het Britse Lagerhuis bevestigt dat",
 "creationDate": "2023-02-27",
 "permalink": "https://ednh.news/nl/vk-en-eu-sluiten-nieuwe-deal-over-noord-ierland-protocol/",
 "language": "nl",
 "categories": "Economie",
 "media": "Webgraphic",
 "imageFeatured": "https://ednh.news/wp-content/uploads/2023/03/ANP-406970484-scaled-e1677748621712.jpg",
 "status": "publish",
 "authorId": "33",
 "author": "anp"
}