Brussel - De Zweedse premier Magdalena Andersson wil in juni op de NAVO-top in Madrid lidmaatschap aanvragen van de westerse militaire alliantie, schrijft de krant Svenska Dagbladet op basis van bronnen binnen Anderssons sociaaldemocratische partij. Andersson zelf wilde het bericht nog niet bevestigen. Zij zei op een persconferentie in Stockholm met de Finse premier Sanna Marin dat geen overhaast besluit wordt genomen terwijl "grondig maar snel" wordt beoordeeld wat het best is voor de veiligheid van Zweden.

Zweden is al ruim tweehonderd jaar neutraal, maar sinds de Russische aanval op Oekraïne gaan steeds meer stemmen op om toe te treden tot de NAVO. De sociaaldemocratische partij was altijd tegen maar heeft volgens de krant nu besloten wel lid te willen worden van de alliantie. De oppositie had premier Andersson vorige maand gevraagd om aansluiting bij de NAVO, maar toen vond ze nog dat dat de veiligheid in Europa zou bedreigen.

De minderheidsregering in Stockholm heeft al militair materieel naar Oekraïne gestuurd, waaronder 5000 antitankwapens, helmen, uitrusting en veldrantsoenen. Zweden brak daarmee met het beleid geen wapens te sturen naar landen die in oorlog zijn verwikkeld.

De laatste keer dat Zweden dit deed was in 1939, toen de Sovjet-Unie Finland binnenviel. Ook in Finland, dat grenst aan Rusland, is een discussie gaande over NAVO-lidmaatschap. Het parlement in Helsinki bespreekt de kwestie volgende week. Premier Marin zei dat binnen enkele weken een besluit wordt genomen over een lidmaatschapsaanvraag. Volgens haar moeten Finland en Zweden samen optrekken.

De dertig huidige NAVO-landen zullen Finland en Zweden hartelijk welkom heten als ze inderdaad willen toetreden, verwacht NAVO-chef Jens Stoltenberg. Nederland en de meeste andere lidstaten houden zich in het openbaar nog op de vlakte om niet de indruk te wekken dat ze de twee Noordse landen willen sturen, maar tonen zich binnenskamers welwillend. De toetreding hoeft ook niet veel tijd te kosten omdat beide landen al nauw met de NAVO samenwerken.

Ze hoeven volgens Stoltenberg ook niet te vrezen dat ze er tussen aanvraag en feitelijke toetreding alleen voorstaan en dan een prooi worden voor een ontstemd Rusland. "We zullen manieren vinden" om die zorgen weg te nemen, verzekerde hij eerder.

Rusland heeft beide landen, die doorgaans vertegenwoordigd zijn bij NAVO-bijeenkomsten, gewaarschuwd geen lid te worden van de NAVO. De Finse premier zei dat haar land in dit stadium al rekening moet houden met actie van Moskou.